6. Αποκέντρωση των πάντων!

(απο-συγκέντρωση, δηλαδή...)
Το μικρό είν' όμορφο!-"Small is beautiful"
Ο υπότιτλος είναι τίτλος ενός πολύ ωραίου βιβλίου, E.F. Schumacher, οικονομολόγου, συνεργάτη του Κέϋνς και του ΓκαλμπρέΙθ, που τάραξε τα νερά στη δεκαετία του '70, αλλάζοντας την οπτική για την "ανάπτυξη" από αυτήν της τερατώδους μεγιστοποίησης της παραγωγής και των κερδών προς την οικολογικά ευαίσθητη και ανθρώπινης κλίμακας ανάπτυξη. Θα τό βρείτε στα αγγλικά στον «Ελευθερουδάκη» και σε άλλους εισαγωγείς ξενόγλωσσων. Νομίζω πως κυκλοφόρησε και σε ελληνική μετάφραση. Αξίζει να τό διαβάσει κανείς.
{Σ.Σ.: Τό ομότιτλο του Χρ. Μηλιώνη, από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ, είναι άλλο πράγμα}

Ο Ε.Φ. Σουμάχερ {καμμιά σχέση με τους ραλλίστες αδερφούς...} αναφέρεται κυρίως σε οικονομικά μεγέθη και στην ανάπτυξη της παραγωγής. Εγώ θα προσπαθήσω, το κατά δύναμιν..., να παρουσιάσω την πολιτική και κοινωνική πλευρά της αντίληψης "τό μικρό είν' όμορφο", τις προεκτάσεις της στην οργάνωση της καθημερινής ζωής μας αλλά και του ίδιου του δημοκρατικού κράτους.

Μικραίνουν τα προβλήματα και λύνονται ευκολότερα.
Αλλά μικραίνουν και τα λάθη !!!
Άρα στοιχίζουν λιγότερο και διορθώνονται ευκολότερα!
Για τους μαθηματικούς η διάσπαση ενός προβλήματος σε μικρότερα είναι η κύρια, αν όχι η μοναδική, μέθοδος για να λυθεί ευκολότερα. Ας δανειστούμε την σοφία τους.
Στην κοινωνία για να μικρύνει ένα πρόβλημα, πρέπει να μικρύνει το αντικείμενο αναφοράς.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το πρόβλημα της πείνας. Έστω ότι σε μιά πόλη 100.000 κατοίκων πεινά το 1%, 1.000 άτομα. Η συνήθης μέθοδος είναι να οργανώσει ο Δήμος συσσίτια. Πρέπει να βρεθούν οι πόροι, να οργανωθεί ο χώρος για 1.000 άτομα, η προμήθεια των τροφίμων, ο τρόπος και τα άτομα παρασκευής της τροφής, τα σερβίτσια, η καθαριότητα, η υγιεινή, η φύλαξη του χώρου κλπ. Δύσκολα και ακριβά πράγματα, αργούν αλλά και ενέχουν κινδύνους καταχρήσεων, δωροδοκιών από προμηθευτές και όλους τους υπόλοιπους τους οποίους συνεπάγεται το ΜΕΓΕΘΟΣ της προσπάθειας.
Ας τό δούμε τώρα κι αλλοιώς το πρόβλημα. Λογαριάζοντας, για την ευκολία του σκεπτικού, ότι μιά οικογένεια έχει κατά μέσο όρο 4 άτομα, η πόλη αυτή εκτιμάται ότι έχει 25.000 οικογένειες. Και με τα σημερινά δεδομένα από αυτές οι 20.000 έχουν εισοδήματα πάνω από το όριο της φτώχειας, άρα μπορούν να αντέξουν στα 4 πιάτα φα'ί' ένα ακόμα, μπορούν να αναλάβουν να τα'ί'ζουν για ένα διάστημα, ένα πεινασμένο άτομο. Αυτό άλλωστε δεν κάνουν οι οικογένειες για τα άνεργα μέλη τους;;;
Ούτε "βαριές" διοργανώσεις, ούτε τίποτα. Άσε που η ανταλλαγή εμπειριών του πεινασμένου με τα μέλη της οικογένειας μπορεί να έχει και παράπλευρη ωφέλεια. Και δεν θά 'ναι δύσκολο για τον Δήμαρχο να εντοπίσει 1.000 διαθέσιμες οικογένειες, ειδικά αν εφαρμοστεί η «εκ περιτροπής» μέθοδος.
Πολλές διεθνείς οργανώσεις για τα παιδιά έχουν αναπτύξει και εφαρμόζουν αυτήν την αποκεντρωτική μέθοδο: Δεν ζητούν χρήματα για να βοηθήσουν τα παιδιά του Κόσμου, έτσι γενικά κι αόριστα, αλλά ζητούν από καθένα μας να «υιοθετήσουμε» ΕΝΑ παιδί στο Νταρφούρ π.χ. δίνοντας, πές, 5 ευρά το μήνα, δυό καφέδες...
Άσχετα με τις αντιρρήσεις που έχουν εγερθεί για την διαχείριση αυτών των ποσών από κάποιες οργανώσεις, αντιρρήσεις που εστιάζονται κυρίως στο ποσοστό κατανομής των εισπράξεων ανάμεσα στα έξοδα της οργάνωσης και των αναγκών των ίδιων των "υιοθετημένων" παιδιών, η μέθοδος είναι στη βάση της επιτυχής.
Μείωση της αναγκαιότητας των "ειδικών".
Μία "παράπλευρη", αλλ' όχι δευτερεύουσα, ωφέλεια που έχουμε από μια αποκεντρωτική αντιμετώπιση των προβλημάτων είναι η μείωση της ανάγκης για ειδικούς επαγγελματίες, επιστήμονες, τεχνικούς. Πράγμα πολλαπλά ωφέλιμο και διότι μειώνει τον κίνδυνο της λεγόμενης "τεχνολογικής" ανεργίας {δεν βρίσκουν εύκολα δουλειά οι ειδικοί στην ειδικότητά τους} και διότι αυξάνει την αυτοπεποίθηση των πολιτών αφού είναι λιγότερο εξαρτημένοι από άλλους για να λύσουν ένα πρόβλημα.
Στο παραπάνω παράδειγμα των δημοτικών συσσιτίων σκεφτείτε πόσους μαγείρους, τραπεζοκόμους, ειδικούς στα ψώνια, λογιστές, κλπ θα χρειαζόταν το Δημαρχείο για να διεκπεραιώσει την βοήθεια στους πεινασμένους, με όλα όσα συναφή προβλήματα συνεπάγεται η λειτουργία μιάς τέτοιας ομάδας, βάρδιες, άδειες, αργίες, προσωπάρχης, ασφάλεια.
Στην περίπτωση της αποκεντρωμένης, οικογενειακής αντιμετώπισης του προβήματος κανένας από αυτούς τους ειδικούς δεν χρειάζεται. Μόνον ένας-δυό υπάλληλοι για να κανονίζουν το ποιός πεινασμένος θα πάει σε ποιά οικογένεια και για να δέχονται τυχόν παράπονα, υποδείξεις κλπ.
Και μην πεί κανείς ότι με την συγκεντρωτική αντιμετώπιση δημιουργούνται θέσεις εργασίας... Εκτός του ότι τέτοιες δουλιές ΠΡΕΠΕΙ να είναι προσωρινές (αλλοίμονο αν επ' άπειρον έχουμε πεινασμένους...) η κοινωνία πρέπει να κατατείνει στο να έχουν οι όποιες δημιουργούμενες θέσεις εργασίας ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ χαρακτήρα, άρα να είναι μόνιμες κι όχι μπαλώματα.
Η άλλη αντίληψη υπέρ των ειδικών (κάνουν καλλίτερα τη δουλειά τους) στο βάθος παρουσιάζει το πρόβλημα της εργαλειοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού. Και στο τέλος-τέλος πίσω από την απεριόριστη εξειδίκευση "κρύβεται" η ρομποτοποίηση. Και παραπίσω ο πολλαπλασιασμός παραγόμενων προϊόντων, εν πολλοίς άχρηστων, που μετά πρέπει να ΕΠΙΒΛΗΘΟΥΝ από τους παραγωγούς πάνω στους καταναλωτές με τη διαφήμιση η οποία καλείται να τους πείσει ότι έχουν ανάγκες τις οποίες δεν είχαν ως τότε...
Άλλες, ενοχλητικές, διαστάσεις της απεριόριστης εξειδίκευσης είναι αυτή που επισήμανε η "διάσημη" ρήση: «Στο τέλος θα φτάσουμε να ξέρουμε τα πάντα επί του τίποτα»..., κι ακόμα η στενότητα αντίληψης που αναπτύσσεται στους ειδικούς και η κάποιου είδους "δικτατορία" που, λόγω γνώσεων και μόνον οι ειδικοί, άσχετα με τον χαρακτήρα τους, επιβάλλουν στη λήψη κάποιας απόφασης, η οποία συνήθως έχει όμως και ΑΛΛΕΣ πλευρές εκτός από τις "ειδικές".

Άμιλλα και παραδειγματισμός, μετάγγιση εμπειρίας.
Ένα άλλο πλεονέκτημα από την αποκέντρωση, τη διαίρεση των καθηκόντων, των ευθυνών, των αποφάσεων, σε "παράλληλους" αυτάρκεις κύκλους, διαδοχικά αναπτυσσόμενους είναι η πολλαπλότητα των λύσεων που θα βρεθούν, κάθε κύκλος θα βρεί κάποια. Θα υπάρξουν διαφορετικές προσεγγίσεις ίδιων προβλημάτων, άμιλλα, και με ανταλλαγή απόψεων, μετάγγιση εμπειρίας θα γίνεται η επιλογή μιάς επιτυχέστερης λύσης.
Σκεφτείτε ακόμα ότι καμμιά μηχανή -ή "μηχανή"- δεν φτιάχτηκε εξαρχής ολόκληρη... Κομμάτι-κομμάτι πάντοτε έγιναν. Και εξελίσσονταν.
Μιά "μηχανή" είναι και η κοινωνία, κομμάτι-κομμάτι πρέπει να τήν στήσουμε και να τήν βελτιώνουμε.
Έτσι φυσικά θα υπάρξουν και θα επιβιώσουν "ισότιμοι" διαφορετικοί τρόποι χειρισμού ίδιων καταστάσεων. Δεν βλάφτει ΚΑΘΟΛΟΥ αυτή η ποικιλία! Ίσα-ίσα... Η πολυπλοκότητα ενός οικοσυστήματος είναι εγγύηση για τη σταθερότητά του. Όσο πιό πολύπλοκο, τόσο πιό σταθερό. Βασικό οικολογικό αξίωμα αυτό.
Και είναι αυτό το καλλίτερο "χαστούκι" κατά της «μονοκαλλιέργειας», του ρατσισμού, της "εθνοκάθαρσης", του φασισμού. Η διαφορετικότητα είναι όρος επιβίωσης. Ένας ακόμα λόγος όχι απλώς να τήν σεβόμαστε, να τήν ΑΓΑΠΑΜΕ πρέπει!
Από την άλλη πλευρά, η τυποποίηση, η ομοιομορφία, η στρατιωτικοποίηση θα μπορούσα να πώ, μιάς ομάδας το μόνο που "προσφέρει" είναι η ευκολία διοίκησης {και εκμετάλλευσης βέβαια!} του πλήθους, της μάζας, της πλέμπας... Και καταπνίγει κάθε πρωτοβουλία, κάθε αυτονομία, κάθε αυτενέργεια που θα άλλαζε την κατάσταση, την πορεία της ομάδας.
Η πιθανότητα να την άλλαζε προς το χειρότερο δεν πρέπει να μάς φοβίζει: Στις μικρές, αποκεντρωμένες ομάδες γίνεται άμεσα αντιληπτό αυτό και διορθώνεται προτού γίνει "ανήκεστο".
Έχω ζήσει ένα πολύ καλό παράδειγμα με τα περιφερειακά θέατρα που τα έκανε "δημοτικά" η Μελίνα, όταν ήταν υπουργός Πολιτισμού, πάνω σε ένα εντελώς συγκεντρωτικό πλαίσιο λειτουργίας υπό ένα πρόσωπο που ονομάστηκε «καλλιτεχνικός διευθυντής». Ήμουν μπροστά όταν ο σύμβουλός της δικαιολογούσε αυτήν την επιλογή με το «θέλω να έχω να κάνω με ΕΝΑΝ σε κάθε θέατρο»... Και οδηγήθηκαν ΟΛΑ τα ΔΗΠΕΘΕ από τοπικές πρωτοβουλίες σε πλήρη υπαλληλοποίηση.
Θα τραβούσε σε μάκρος όλη η περιγραφή όμως...

Και πρακτικά...
Θεωρώ ότι τα παραπάνω είναι αρκετά για να σκεφτεί κανείς ότι η αποκέντρωση, η κατανομή, των χώρων λήψης αποφάσεων παρουσιάζει σαφή και μεγάλα πλεονεκτήματα σε σχέση με την συγκεντρωτική {σχεδόν παντού "ΕΝΟΣ ΑΝΔΡΟΣ ΑΡΧΗ" έχουμε} διάρθρωση της κοινωνίας που ζούμε.
Θα παραθέσω ένα πρακτικό μοντέλο με κάποιους "παράλληλους" αυτάρκεις κύκλους, διαδοχικά αναπτυσσόμενους, για να φανεί καλλίτερα ποιό νομίζω ότι είναι το "χρή ποιείν". Δεν έχω μελετήσει ούτε επεξεργαστεί κάτι, άλλοι πρέπει να τό κάνουν αυτό. Μόνο ως περιγραφή της ιδέας τό παραθέτω.
1. Οικογένεια: Όχι μόνο η συνήθης διγονική/μονογονική αλλά και πολυγονική, αν έτσι αποφασίσουν κάποιοι, με κάποιου είδους «Συμβόλαιου Συμβίωσης», που θα καλύπτει και την περίπτωση της "πολυκατοικίας", της συνοίκησης κάπου.
2. Συνοικία ή Κοινότητα: Στις μεγάλες πόλεις και στην ύπαιθρο αντίστοιχα.
3. Δήμοι: Με καλλίτερη γεωγραφική διαίρεση από την τρέχουσα πολιτικάντικη "καποδιστριακή" και ευρύτερα όρια (για να λιγοστέψει ο αριθμός).
4. Νομαρχίες ή Μητροπολιτικοί Δήμοι: Με καλλίτερη γεωγραφική διαίρεση από την τρέχουσα. Αποσύνδεση από τις εκλογικές περιφέρειες.
5. Περιφέρειες: Με σοβαρές αρμοδιότητες! Όχι το σημερινό χάλι.
6. Επικράτεια: Εθνική βάση;;; Θέλει κουβέντα...
7. Ενώσεις κρατών: Κατά ήπειρο, περίπου. Κι αυτό θέλει κουβέντα...
8. Γη: Ένας ΑΛΛΟΣ Ο.Η.Ε., μά τί Ο.Η.Ε....
9. Σύμπαν: ...Εντάξει... μήν βαράτε! Θάρθει κι αυτή η ώρα.
Tο κύριο βεβαίως θέμα ΔΕΝ είναι η άλφα ή η βήτα διάρθρωση αλλα οι ΕΥΘΥΝΕΣ κάθε κύκλου, τα θέματα για τα οποία θα αποφασίζει και οι ΠΟΡΟΙ που θα διαχειρίζεται. Αυτά είναι που πρέπει να μελετηθούν καλά και να εφαρμοστούν καλά και να ελεγχθεί η λειτουργία τους και να γίνουν ανώδυνα όσες αλλαγές προκύψουν αναγκαίες από την εμπειρία.

Δήμοι και Κεντρική Διοίκηση - Κατά μάνα κατά κύρη...
Οι πολέμιοι της αποκέντρωσης (της απο-συγκέντρωσης δηλαδή, όπως έχω ξαναγράψει) στην Ελλάδα έχουν συνήθως κύριο "παράδειγμα πρός αποφυγή" τους Δήμους.
Πράγματι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΜΚΟ «Διεθνής Διαφάνεια», που κατάσσει την χώρα μας απελπιστικά ΚΑΤΩ-ΚΑΤΩ στον κατάλογο επιπέδου διαφθοράς στα κράτη, οι Δήμοι είναι ...πρωταθλητές σε φαινόμενα διαφθοράς, ατασθαλιών, αυθαιρεσίας, μή τήρησης νόμων κ.ά.τ.
Έμ! βέβαια! Πώς θα ήταν αλλοιώς;;; Όταν οι μηχανισμοί ανάδειξης της μιάς ή της άλλης "κλίκας" σε κυβέρνηση και του τάδε ή του δείνα σε πρωθυπουργό (τους ονομάζουν και «κόμματα» αυτούς τους μηχανισμούς...), έχουν πλήρως εκπορνεύσει και υποτάξει την Τοπική Αυτοδιοίκηση {δεν βγαίνεις Δήμαρχος χωρίς "χρίσμα"... Τυχόν εξαιρέσεις απλώς επιβεβαιώνουν τον άθλιο κανόνα... Τί να λέμε τώρα...} γιατί οι Δήμοι θα ήταν ...ενάρετοι;;;
Όπως είναι "φυσικό", εικόνα και ομοίωση της διεφθαρμένης (από χέρι...) κεντρικής εξουσίας είναι!
Το "μυστικό" είναι να μιμηθούμε την Ε.Ε.: Δεν παρεμβαίνει άμεσα στο τί κάνει κάθε κυβέρνηση στο κράτος της {εκτός βέβαια από τις, λεγόμενες, "ντιρεκτίβες", στις οποίες όμως έχουν συμφωνήσει ΟΛΟΙ !} αλλά ΕΛΕΓΧΕΙ και πολύ αυστηρά μάλιστα τις διαδικασίες και τα αποτελέσματα των προγραμμάτων που επιδοτεί!
Ας δοκιμάσει να κάνει το ανάλογο η κυβέρνησή μας, που τόσο «κόπτεται» για την ανεξαρτησία του "πυλώνα" της Δημοκρατίας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης: Αυτόνομοι, ελεύθεροι να αποφασίζουν μόνοι τους το πρακτέο οι Δήμοι αλλά αυστηρά ελεγχόμενοι.
Δεν θα δοκιμάσει όμως, γιατί φοβάται μην ...ανοίξει η όρεξη του λαού και ζητήσει έλεγχο και των δικών της πεπραγμένων...
Βέβαια δεν υποστηρίζω ότι όλα είναι ρόδινα εκεί στην Ε.Ε. τώρα... Απλώς είναι καλλίτερα από εδώ. Δεν έχουν παράδοση ...κοτζαμπάσηδων οι ευρωπαίοι.
Πελατειακό σύστημα = Διαφθορά
Ένα αστείο αλλά ενδεικτικό (και λυπηρό) παράδειγμα "λειτουργίας" της συγκεντρωτικής εξουσίας είναι το..."σύνδρομο Γκλαβάνη" -όπως είχε ονομαστεί το 1966- και η ...μετεξέλιξή του στις μέρες μας σε "σύνδρομο Ζαχόπουλου".
Στην τότε κυβέρνηση των αποστατών, συμμετείχε ως υφυπουργός {Οικονομικών ή "Προεδρίας", δεν θυμάμαι καλά, υπουργείο Πολιτισμού δεν υπήρχε τότε} ένας κ. Γκλαβάνης, βουλευτής Λέσβου.
Το υφυπουργείο του εισέπραττε την εγγύηση που πληρώναμε για να έχουμε φιάλη υγραερίου, την οποία μετά, όταν άδειαζε, την ανταλλάζαμε με μιά άλλη γεμάτη. Έτσι δούλευε το σύστημα. Και νομίζω πως έτσι δουλεύει ακόμα, απλώς τώρα είναι πολύ λιγότεροι αυτοί που χρησιμοποιούν υγραέριο, αφού οι περισσότεροι έχουν ηλεκτρικές συσκευές. Το κονδύλιο που συγκεντρώνονταν ήταν αρκετά σεβαστό και... στην απόλυτη "διακριτική ευχέρεια" του υφυπουργού. Για να μην μένουν «άεργα», τόσα λεφτά τα μοίραζε στις Νομαρχίες για διάφορους κοινωφελείς σκοπούς.
Ο κ. Γκλαβάνης λοιπόν μοίρασε το ποσόν που είχε το 1966 κατά 90% στην Νομαρχία Λέσβου και 10% στην υπόλοιπη Ελλάδα. Είχε πέσει πολύ χάχανο τότε με τον εντιμότατο κ. υφυπουργό...
Η σχέση με τον κ. Ζαχόπουλο;;;
Σχεδόν κατά τον ίδιο τρόπο, σίγουρα με την ΙΔΙΑ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ, ο εντιμότατος κ. Γ.Γ. μοίρασε «όλα τα λεφτά», πολλά λεφτά, σε φίλο του σκηνοθέτη ...πορνοταινιών{πράγματι} και ελάχιστα ψίχουλα σε άλλους πολιτιστικούς φορείς.
Αυτό θα πεί συγκεντρωτική, ανεξέλεγκτη εξουσία. Να μην ...καταριώμαστε τους Δήμους...

Τα κόμματα ως αποκέντρωση της δημοκρατίας
Όσα έχουμε πεί για τα κράτη και τις διαδοχικές κοινωνικές/πολιτικές υποδιαιρέσεις τους μέχρι το επίπεδο της οικογένειας ισχύουν φυσικά και για τα κόμματα.
Τα κόμματα, όλα τα κόμματα που επιδιώκουν, και κάθε τόσο καλούνται, να διαχειριστούν τις κοινές υποθέσεις με τους εκπροσώπους τους πρέπει να έχουν εφαρμόσει και να έχουν ως δικιά τους, ΣΥΝΕΧΗ, πρακτική την αποκέντρωση.
Το πρώϊμο ΠΑΣΟΚ είχε πετύχει κάτι τέτοιο με την αυτοοργάνωση των τοπικών επιτροπών. Μόνο που οι, όποιες, προτάσεις που έκαναν, όταν έφταναν στα κεντρικά, αντί να μελετηθούν, συντεθούν, συγκεραστούν, πετάγονταν στο καλάθι των αχρήστων...
Ο "αγώνας" είναι «να φύγει η Δεξιά»!
Με τις προτάσεις της Τοπικής Οργάνωσης ...Κωλοπετεινίτσας θα ασχολούμαστε τώρα;;;
Αυτά σκέφτονταν και έκαναν οι "Τσουκάτοι" της εποχής.
Κι έτσι έφυγε μεν η Δεξιά αλλά ήρθε η ...Δεξιότερη. Μασκαρεμένη με -δήθεν αριστερές- ρητορείες.

Και το διαδίκτυο; Τί είναι; Μεγάλο κι άσχημο ή μικρό και όμορφο;
Σιγά που δεν θα παινέψω το "σπίτι" μας...
Το διαδίκτυο ήταν εξαρχής όμορφο! Κι όσο πάει ομορφαίνει και περισσότερο.
Ένα υπέροχο ΜΕΓΑΛΟ σύνολο, που απαρτίζεται από μυριάδες ΜΙΚΡΑ, αυτόνομα, αυτοδιοίκητα, ελεύθερα ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ κομμάτια.
Γιαυτό είναι (και θα είναι) σταθερό ως οικοσύστημα.
Φυσικά έχει και τα ...τρία κακά της μοίρας του.
Φυσικά υπάρχουν και οι ιδιοτελείς χρήστες, και οι ανόητοι, και οι βρώμικοι, και οι εκβιαστές, και οι ρηχοί, και οι ανήθικοι, και..., και..., και...
Και πώς θα ήταν αλλοιώς;;; Δεν υπάρχουν "παρθενογενέσεις"... Κι αφήστε τα «ιερά» βιβλία να λένε κουταμάρες... Από την κοινωνία βγήκε, την κοινωνία ΜΑΣ, που έχει όλα αυτά τα λουλούδια.

Το διαφορετικό με το διαδίκτυο (και την κοινωνία της πληροφορίας, όπως λένε μερικοί) είναι η απόλυτη ελευθερία που μάς παρέχει να πάρουμε ή να ΜΗΝ πάρουμε κάτι. Ανάλογα με το ποιός είναι κανείς. Ανάλογα με τον χαρακτήρα του, με τις αρχές του. Δεν είναι έτσι στην «άλλη» ζωή μας, που πολλές φορές εξαναγκαζόμαστε σε λυπηρούς συμβιβασμούς...

Αυτήν την ελευθερία - και την δύναμή της- φαίνεται πως δεν την κατάλαβε έγκαιρα ο ..."Μεγάλος Αδερφός" και άφησε να απλωθεί το διαδίκτυο (μέσω του οποίου έκανε κι αυτός ταχύτερα, καλλίτερα, πιό άκοπα τις «δουλιές» του...) να απλωθεί τόσο που τώρα πιά, παρά τις εργώδεις προσπάθειές του, δεν μπορεί να το συμμαζέψει, να το πατρονάρει με τίποτα.
Όλες οι προσπάθειές του, όσο έντονα και με πολύ χρήμα κι αν υποστηρίχτηκαν, μόνον αστεία αποτελέσματα έφεραν.
Διότι το διαδίκτυο είναι πλέον ακατανίκητο ΑΚΡΙΒΩΣ γιατί είναι τόσο πολύπλοκο, απαρτιζόμενο από τόσο ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ, τόσο ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ μονάδες και ενότητες, που ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ να το βάλουν σε ΚΑΛΟΥΠΙ.
Τόσο για λόγους τεχνικούς, αφού συνεχώς δημιουργούνται ανεξάρτητες εστίες βελτίωσης και επέκτασής του, όσο και οικονομικούς: Το κόστος κάθε σχετικού εγχειρήματος ελέγχου και χειραγώγησης/φίμωσης από πολύ μεγάλο που ήταν, έχει γίνει δυσβάστακτο για τον ..."Μεγάλο Αδερφό" και ανεβαίνει συνέχεια προς το ...ΑΒΑΣΤΑΧΤΟ.
# # # # # # #
{αρχική δημοσίευση: 30.3.08}